Podhale może pochwalić się bogatą historią, której pozostałości możemy zobaczyć do dnia dzisiejszego w postaci muzeum oraz skansenu. Niepowtarzalna kultura przetrwała setki lat, do której obecnie chętnie wracamy. Wyjątkowe eksponaty oraz malownicza zabudowa pozostawia na Nas ogromne wrażenie. Miejsc, które zachowały w sobie cząstkę dawnego życia na Podhalu nie zabraknie. W dzisiejszym wpisie przybliżymy kilka, godnych polecenia miejsc, gdzie przeszłość staje się teraźniejszością.
Zacznijmy od popularnego wśród turystów, położonego w samym Zakopanem na słynnym deptaku Krupówki Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego. Piękny, w stylu zakopiańskim budynek wybudowany według projektu Stanisława Witkiewicza i Franciszka Mączyńskiego. Otwarcie muzeum miało miejsce w 1922 roku. Czyniąc go tym samym jednym z najstarszych muzeów regionalnych w Polsce. W swoich zasobach posiada skały oraz minerały; florę oraz faunę Tatr, a także etnograficzne aspekty Podhala, Spiszu i Orawy. Ponadto muzeum gromadzi literaturę tatroznawczą oraz wydaje “Rocznik Podhalański”.
Podobnie, jak muzeum wyżej, na Krupówkach położone jest również Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza. Eksponaty znajdują się w Willi Koliba, która jest pierwszy budynkiem zaprojektowanym w stylu zakopiańskim przez Stanisława Witkiewicza. Aranżacja wnętrz muzealnych to dzieło Władysława Hasiora, który jest także autorem prezentacji kolekcji etnograficznej Zygmunta Gnatowskiego. Znajdziemy tu między innymi meble projektu wspomnianego wcześniej Stanisława Witkiewicza, ale również sypialnię z meblami Wojciecha Brzegi. W kilku pomieszczeniach prezentowane są zmienne dzieła malarskie oraz portrety Witkiewicza – Witkacego. Piękny drewniany budynek to obecnie własność Muzeum Tatrzańskiego.
W miejscowości Chochołów znajdziemy Muzeum Powstania Chochołowskiego, które również jest filią Muzeum Tatrzańskiego. Obiekt został otwarty w 1978 roku. Mieści się w zabytkowym budynku – Chałupie Bafiów powstałej w roku 1798. Wyjątkowa architektura budynku zachwyca oko. W całości została ona wykonana z drewna, posiada konstrukcję zrębową. W muzeum znajdziemy liczne eksponaty nawiązujące do Powstania Chochołowkiego, które miało miejsce 1846 roku i było sprzeciwem władzom austriackim. Należą do nich między innymi zachowane dokumenty, czy broń. Wnętrza utrzymane są w typowo góralskim stylu z połowy XIX wieku. Wśród eksponatów możemy wyróżnić także sprzęty gospodarstwa domowego, ceramika, czy dzieła sztuki, poezji oraz prozy.
Chochołów znany jest również, jako żywy skansen. Przy podhalańskiej drodze podziwiać możemy ponad 100-letnie góralskie domy w ścisłej zabudowie, które po dzień dzisiejszy są zamieszkałe. Dzięki wytrwałej staranności mieszkańców budynki są zadbane oraz systematycznie myte, co pozwala zachować ich piękny, jasny kolor. Większość obiektów pochodzi z XVIII oraz XIX wieku i pomimo pojawiających się „nowoczesnych” dobudówek wieś uważana jest za żywy skansen podhalańskiego budownictwa. Właśnie w jednym z tych zabytkowych budynków mieści się Muzeum Powstania Chochołowskiego. Odwiedzając Chochołów, z całą pewnością warto odnaleźć wśród budynków XIX- wieczną „chałupę z jednej jodły”, której przednia część wykonana jest z jednego, o dużych rozmiarach pnia jodły.
W malowniczej miejscowości Kluszkowce znajdziemy natomiast piękny 17-hektorowy półwysep zwany potocznie Stychlyn. Ten niepowtarzalny krajobraz z trzech stron oblany jest wodami Jeziora Czorsztyńskiego. To właśnie tutaj mieści się niezwykły skansen, którego cała zabudowa (domy, góralskie chaty góralskie, drewniane wille oraz pensjonaty) przeniesione zostały z miejscowości zalanych przez wody jeziora. Obiekt udostępniany jest zwiedzającym bezpłatnie. Skansen to jednak nie tylko domy i chałupy, celem obiektu jest również pokazanie całego obejścia jakie mieściło się wokół budynków – obory, stajnie piwniczki. Jest to zachowana historia ziem, pogranicza Gorców i Pienin.
Idąc szlakiem architektury drewnianej warto wspomnieć o Zagrodzie Korszkoszów w miejscowości Czarna Góra. To Muzeum Kultury Ludowej Spisza należy do Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem. Była to darowizna rodziny Korkoszów, którą wyremontowano i dokonano konserwacji w latach 1981-1983. Te najstarsze budynki zagrody wybudowane zostały przez Alojzego Chyżego pod koniec XIX w. Z czasem budownictwo się zmieniło, a w latach 30 zagroda rozbudowała się dodatkowo o murowaną stajnię, wozownię oraz chlew. Ekspozycja prezentuje oryginalne wyposażenie oraz sprzęty prezentujące spiskie gospodarstwo chłopskie z przełomu XIX oraz XX wieku.
Z cała pewnością miejsc nawiązujących do pięknej historii oraz kultury Podhala jest więcej. W dzisiejszym artykule zamieściliśmy jednak te, które naszym zdaniem są godne polecenia. Wybierając się na urlop w góry warto obrać za cel wycieczki jedno ze wspomnianych miejsc, aby bliżej zrozumieć niewiarygodny charakter Podhala.